İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İLE İLGİLİ  ÖNEMLİ  BİLGİLER:

Bilindiği gibi, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 30.06.2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak, iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı ile ilgili olan 6, 7 ve 8.maddeleri;

1- 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için  30.06.2014 tarihinden itibaren,

2- 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 30.06.2013 tarihinden itibaren,

            Yürürlüğe girecektir.

3- 50’den fazla çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için  ve diğer maddeleri, 01.01.2013 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

26.12.2012 tarihinde yayınlanan ‘İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği’nde yer alan “İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi” yayınlanmış ve hangi işlerin Çok Tehlikeli, Tehlikeli ve Az Tehlikeli olduğu belirtilmiştir.

Çalışanlar yönünden de işverenler, işveren vekilleri ile çırak ve stajyerler de dahil olmak üzere tüm çalışanlar, faaliyet konularına bakılmaksızın kanunun uygulama alanına alınmıştır.

Söz Konusu Kanun kapsamında işverenlere; uyulmaması halinde 1000 Tl. ile 80.000 Tl arasında değişen yüksek miktarda para cezaları ve işyeri kapatma cezası gerektiren yükümlülükler  getirilmiştir.

İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirme veya hizmet alımı yükümlülüğünde daha önce aranan en az 50 işçi çalıştırma şartı kaldırılmış,  bu yükümlülük tüm işyerlerini kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

İş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirmeyen işverene görevlendirilmeyen her bir kişi için ve her ay için 5.000. TL. İdari Para Cezası uygulanabilecektir.

Kanuna göre işverenini, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla 11  ana başlık altında toplam 50 maddeden oluşan bir dizi yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu sorumluluklardan bazıları şunlardır:

a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapmak.

b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izlemek, denetlemek ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlamak.

c) Risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmak.

d) Acil Eylem Planı ve Ekipleri Oluşturmak, ekiplerin çalışmalarını denetleyecek. Ekiplerde yer alan işçilere görevleri ile ilgili eğitimleri verilecek.

            e) Çalışanların eğitimleri için gerekli eğitim planlarını hazırlayıp plan doğrultusunda İş Güvenliği Eğitimlerini vermek,

           f) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne almak,

g) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri almak.

            Öte yandan, 2012 yılı Haziran ayında yayımlanan 6331 sayılı İş sağlığı ve Güvenliği Yasası’na göre işletmelerin önemli bir yükümlülüğü de “Risk Değerlendirmesi” yaptırmaktır. İlgili yönetmelik 29.12.2012 tarih 28.512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, tüm işyerlerinde 01.01.2013 tarihinden itibaren işçi sayısı ve tehlike derecesine bakılmaksızın risk değerlendirmesi yapılması veya yaptırılması yükümlülüğü getirilmiştir.

Risk değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene 3.000.TL., aykırılığın devam ettiği her ay için 4.500. Tl. para cezası uygulanacaktır.

Yasanın 10.maddesi gereğince en az bir işçi çalıştıran tüm iş yerleri risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmak zorundadır.

Risk değerlendirmesinin gerçekleştirilmiş olması; işverenin, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Risk değerlendirmesi, iş güvenliği uzmanlarından profesyonel bir hizmet olarak alınabileceği gibi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından  gerçekleştirilebilir.

Kanunun 6. Maddesine göre bir kişi çalıştıran bir işveren, iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi, sağlık personeli ve çalışan temsilcisi bulundurmak, bu hizmetlerin tamamını veya bir kısmını, Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinden hizmet alımı yaparak yerine getirmek, zorundadır. 

Çalışanlar arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.

            Teknik olarak konuyla ilgili hazırlanması gereken risk değerlendirme raporu ve diğer yükümlülükler için İş Sağılığı ve Güvenliği Uzmanı’ndan destek alınması gerekmektedir.

            Yapılacak çalışmalar ve alınacak önlemler, salt para cezalarına muhatap olmamak için değil, işyerinde meydana gelebilecek iş kazalarının önlenmesi amacına yönelik olduğu taktirde hedeflenen amaç gerçekleşmiş oalacaktır.

                                                                                               Saygılarımla

                                                                                               Ahmet Ağar

                                                                                     Sosyal Güvenlik Müşaviri        

NOT: