I- GİRİŞ:

 18.05.2018 tarih ve 30425 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve Torba Kanun olarak adlandırılan 7143 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla, işverenlerin vergi ve sigorta prim borçlarının yeniden yapılandırılması ile ilgili yapılan bir çok düzenlemelerle birlikte, yeni işyeri açan 18 – 29 yaş arasında olan gençlerin, Bağ-Kur primlerinin Hazine tarafından ödeneceğine ilişkin yeni bir düzenleme de yapılmıştır.

 Bu makalenin konusu,  01.06.2018 tarihinden itibaren yeni işyeri açan ve 18 -29 yaş arasında olan gençlerin Bağ-Kur primlerinin Hazinece ödeneceği ve ayrıca, 01.07.2018 tarihinden itibaren çalışan sayısı 10 ila 49 arasında olan işyerlerinde, 01.07.2018 tarihinden itibaren, zorunlu olarak Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) dahil edileceği ile ilgili açıklamalar olacaktır.

 II- Yeni İşyeri Açan 18 - 29 yaş arası gençlerin primleri Hazinece Ödenecektir:

 7143 sayılı Kanunun 22 maddesi ile 5510 sayılı Kanunu 81. maddesine eklenen (k) bendine göre, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20. maddesi kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 18 yaşını doldurmuş ve 29 yaşını doldurmamış olanlardan, bu Kanunun (5510) 4, maddesinin (b)  bendi kapsamında, yani, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olup, zorunlu olarak Bağ-Kur kapsamında 01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin Bağ-Kur primleri, bir yıl süreyle prime esas kazanç alt sınır üzerinden Hazine tarafından karşılanacaktır.

   Bu kapsama giren ve bu şartları taşıyan adi ortaklar ve şahıs şirket ortaklarından sadece bir ortak bu hükümden yararlanabilecektir.

 III- 01.07.2018 Tarihinden İtibaren BES Kapsamına Girecek Olan İşyerleri :

 Yine bilindiği gibi, 6740 sayılı Kanunla, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda yapılan düzenlemeyle, çalışanların otomatik olarak bir emeklilik planına dâhil edilmesi zorunluluğu getirilmiş ve buna ilişkin çıkarılan yönetmeliğe ve Bakanlar Kurulunun kararına göre,  01.07.2018 tarihinden itibaren  10 ila 49 kişinin çalıştığı özel ve kamu sektörüne ait işyerlerinde çalışanlardan, Türk vatandaşı olan ve 45 yaşını doldurmamış tüm çalışanların, işverenleri aracılığıyla Bireysel Emeklilik Sistemine dahil edilmeleri ZORUNLU bulunmaktadır.

            Buna göre;

 a) 01.07.2018 tarihinden itibaren 10 ila 49  işçinin çalışacağı özel ve kamu işyerlerinde, Türk vatandaşı olan ve 45 yaşını doldurmamış bütün çalışanlar zorunlu olarak  Bireysel Emeklilik Sistemine dahil olacaktır. 

 b) 01.01.2019 tarihinden itibaren ise, 5  ila 9 işçinin çalışacağı özel ve kamu işyerlerinde  Türk vatandaşı olan ve 45 yaşını doldurmamış bütün çalışanlar zorunlu olarak Bireysel Emeklilik Sistemine dahil olacaktır.    

Birden fazla işyeri olan İşverenin çalışan sayısının belirlenmesinde, bütün işyerlerinde       çalışanların toplamı göz önünde bulundurulacaktır. İşyerlerinin başka illerde olması bu durumu değiştirmeyecektir

IV- Bireysel Emeklilik Sistemi Kapsamına Dahil Olmayanlar:

Ancak, 5510 sayılı Kanununun 5. maddesinin (g) bendi kapsamında yer alan ve ülkemiz ile sosyal güvenlik Sözleşmesi olmayan ülkelere götürülen Türk işçileri, otomatik katılım sistemi kapsamında bulunmamaktadır.

            V- Çalışanın Katkı Payının Hesaplanması ve Emeklilik Şirketine Aktarılması:

Yönetmelik kapsamında çalışanların ücretinden işveren tarafından prime esas kazancın %3’ü oranında çalışan katkı payı hesaplanır. Hesaplanan tutarın virgülden sonraki kısmı hesaplamada dikkate alınmayacaktır.

Çalışanların almakta oldukları aylık ücretinden (SGK’ya yapılan bildirim üzerinden)  % 3 oranında her ay Zorunlu olarak kesilecek olan çalışan  katkı payı tutarı, işverenin bir veya birden fazla emeklilik şirketi ile imzalayacağı sözleşme kapsamında ilgili bireysel emeklilik şirketine aktarılacaktır

 VI-  Çalışan İşçinin Bu sistemden (BES) Cayma Hakkı Bulunmaktadır:

Yapılan bu düzenleme çerçevesinde, kapsama giren işverenler, bir emeklilik şirketiyle anlaşıp 45 yaşın altındaki tüm çalışanlarını bir emeklilik planına dâhil etmekle yükümlüdür. Ancak işçiler, işverenleri tarafından emeklilik planına dâhil olduğunun kendilerine bildirildiği tarihi takip eden  iki ay içinde emeklilik sistemine dâhil olmamayı isteyerek cayama hakkını kullanabilirler. İşçinin “CAYMA” hakkını kullanması durumunda, o tarihe kadar fona ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte, on iş günü içinde işçiye iade edilecektir. Ayrıca, cayma hakkını kullanmayan işçi, bazı durumlarda katkı payı ödemesine ara verilmesini talep edebilecektir.

            VII- Bireysel Emeklilik Sisteminde Emeklilik Şartları ve Devlet Katkısı:

 İşverenleri tarafından bu kapsamda otomatik olarak bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen çalışanların emekli olmaya hak kazanmaları için sisteme giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşuluyla 56 yaşını tamamlamaları gerekiyor.

Çalışanlar tarafından ödenen katkı paylarına, mevcut bireysel emeklilik sistemi ile aynı koşullara tabi olarak % 25 oranında Devlet katkısı teşviki verilecektir. Cayma süresi sonrasında sistemde devam etmeye karar veren çalışanlara, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa göre 1.000,00 TL tutarında Devlet katkısı sağlanacaktır. Ayrıca, emeklilik halinde hesabındaki birikimi en az 10 yıl süreli yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında kalmayı tercih eden çalışana birikiminin % 5’i oranında ek Devlet Katkısı teşviki verilecektir.

VIII- BES ile ilgili İşverenlerin  Yükümlülüğü ve Sorumlulukları:

1- İşverenler öncelikle, otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş, aşağıda yazılı bulunan en az bir emeklilik şirketi ile emeklilik sözleşmesi imzalamak zorundadır. Bu göre, işverenlerin merkez ve/veya taşra birimleri adına emeklilik sözleşmesi imzalanmasına ilişkin olarak yetkili yöneticilerini belirlemesi de gerekmektedir.

2- Çalışan tarafından sisteme ödenecek katkı paylarının çalışanın ücretinden kesilerek emeklilik şirketine aktarılması. İşveren katkı payını zamanında emeklilik şirketine aktarmaz veya geç aktarırsa, çalışanın birikiminde oluşabilecek parasal kaybı telafi etmek zorundadır.

3- Söz konusu bu  yükümlülüklerin yerine getirilmesi işverenin sorumluluğunda olup, yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenlere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından her bir ihlal için 100,00 TL. idari para cezası uygulanacaktır..

IX- Sonuç ve Değerlendirme:

1- Yapılan bu düzenlemeyle, 01.07.2018 tarihinden itibaren, 10 ila 49 işçinin çalıştığı/çalışacağı özel ve kamu sektörüne ait olan işyerlerinde, Türk vatandaşı olan ve   45 yaşını doldurmamış tüm çalışanların, ekonomik gücüne ve isteğine bakılmaksızın iradeleri dışında  ZORUNLU olarak  Bireysel Emeklilik Sistemine dahil edilmeleri,  evrensel hukuk ilkelerine aykırı olduğu kanısındayım.

 2- Ayrıca amaç, çalışanların emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik dönemlerinde ek bir gelir sağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi  ise, neden sadece tüm çalışanlar ve isteyenler değil de sadece 45 yaşın altındaki çalışanları kapsamaktadır?  Bundan dolayı da, Bireysel Emeklilik Sistemi, İş Kanunundaki, işverenin işçiye eşit davranma ilkesine ve  Anayasamızdaki Eşitlik İlkesine tamamen aykırı bir uygulama olduğu açıktır

3- Geleceğe yatırım ve tasarruf yapmak amacıyla, bireysel emeklilik sistemine dahil olmak, kişinin iradesine ve gönüllülük esasına tabi olmalıdır. Çalışanların iradesi ve isteği dışında, ücretlerinden zorunlu olarak katkı payı adı altında kesinti yapılmaması yönünde yeni bir düzenlemenin mutlaka yapılmasının doğru ve yararlı olacağı görüşündeyim.

                                                                                                                            Ahmet Ağar  

Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş
Emeklilik Şirketlerin Unvanları aşağıya çıkarılmıştır.

1-       Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş.

2-       Aegon Emeklillik ve Hayat A.Ş.          

3-       Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş.

4-       Allianz Yaşam ve Emeklilik A.Ş.

5-       Anadolu Hayat ve Emeklilik A.Ş.

6-       Asya Emeklilik ve Hayat A.Ş.

7-       Axa Hayat ve Emeklilik A.Ş.

8-       BNP Paribas Cardif Emeklilik A.Ş.

9-       Cigna Finans Emeklilik ve Hayat Ş.

10-   Fiba Emeklilik ve Hayat A.Ş.

11-   Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş.

12-   Groupama Emeklilik A.Ş.

13-   Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş.

14-   NN Hayat ve Emeklilik A.Ş.

15-   Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş

16-   Metlife Emeklilik ve Hayat A.Ş

17-   Vakıf Emeklilik  A.Ş.

18-   Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş.

Büklüm Sokak No: 9/4 Kavaklıdere- ANKARA

Tel: 0312- 4199369  Fax: 0312- 4199371

e-posta: ahmetagar@ahmetagar.com

Web : www.ahmetagar.com