İŞÇİ VE İŞYERİ BİLDİRİMLERİNDE İŞVERENLERE KOLAYLIK

I-GİRİŞ :

            Hatırlanacağı gibi, 5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 5. maddesiyle, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen ve 01.08.2009 tarihinden itibaren yürürlüğü giren Ek 1. maddesiyle, İşverenler tarafından  Kuruma yapılan sigortalı ve işyerlerine ilişkin bildirimler; 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 3. maddesi, 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 62. maddesi, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48. maddesi ve 4857 sayılı İş Kanununun 3. maddesi hükümleri uyarınca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile ilgili bölge müdürlüklerine ve Türkiye İş Kurumuna yapılması gereken bildirimlerin yerine geçeceği hükmü getirilmişti.

            Kanunun bu hükmüne ilişkin uygulamanın usul ve esasları ile ilgili “Sosyal Güvenlik Kurumuna Yapılan Sigortalı ve İşyeri Bildirimlerinin Bazı Kurumlara Yapılması gereken Bildirimler Yerine Geçmesine Dair Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” 21.07.2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak  01.08.2009 tarihinde yürürlüğü girmiştir.

            Bu yeni düzenlemeye göre,  Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına, Bölge Müdürlüğüne  ve Türkiye İş Kurumuna verilmekte olan işçilerin işe giriş ve çıkış (Ek- 1 ve Ek- 2 ) bildirimleri ile işyeri  bildirimleri, sadece Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) verilecektir. Böylece, gerek işverenlere ve gerekse serbest muhasebeci mali müşavirlere önemli kolaylıklar, ilgili kurumlara da zaman tasarrufu sağlamıştır.

II- İŞÇİNİN İŞE GİRİŞ VE ÇIKIŞ BİLDİRGELERİ İLE  İŞYERİ

                  BİLDİRİLGELERİ  BİR TEK SGK’YA  VERİLECEKTİR.

          01.08.2009 tarihinden itibaren, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen    Ek 1. maddesi hükmüne göre,  SGK’ya  (SSK) yapılan bildirimlerin diğer kurumlara verilmesi gereken bildirimlerin yerine geçecek ve yeterli sayılacak olan bildirimler şunlardır:  

          1- İşverenler tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna (eski SSK) bildirilen Sigortalının İşe Giriş ve İşten Çıkış  Bildirgeleri,

          2- İşverenler tarafından, yeni işyeri tescili, işyerinin devri, intikali ve nakli ile ilgili olarak  Kuruma vermesi gereken İşyeri Bildirgesi,

           3- 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 3. maddesi gereğince yapılan bildirimler,

4- 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 62. maddesi gereğince işverenleri işe aldığı veya herhangi bir nedenle iş sözleşmesi sona eren işçilerin, izleyen ayın 15’ine kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirdikleri Ek: 1 ve Ek 2 Bildirimleri,

               5- 4857 sayılı İş Kanununun 3. maddesi hükmü uyarınca, bir işyerini kuran veya devralan, işyeri unvan ve adresini değiştiren, faaliyetine son veren işverenin, bir ay içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili bölge müdürlüğüne vermesi gereken İşyeri Bildirgesi,

            6- İşyerinin miras yoluyla intikali halinde, mirasçıları tarafından ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde yapılması gereken Bildirim,

           7- 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48. maddesine göre hizmet akdi, 51. maddede belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona ermiş olan sigortalılar hakkında; 15 gün içinde Türkiye İş Kurumuna yapılması gereken  İşten Ayrılma Bildirgesi (İAB),

            Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak bildirimler,  diğer ilgili kurumlara yapılması gereken bildirimlerin yerine geçecek ve ayrıca diğer kurumlara  bildirimde bulunulmayacaktır.

          Yukarıda da belirtildiği gibi, bu maddede belirtilen uygulamalar, 01.08.2009 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş olduğundan, Temmuz ayında açılmış bir işyeri varsa buna ait  işe giriş bildirgesi ile  Ek- 1 ve Ek- 2 bildirimleri eskiden olduğu gibi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile  ilgili bölge müdürlüğüne vermesi gerekir.

             III- BİLDİRİMLERLE İLGİLİ UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI :

             Yönetmeliğin 9. maddesine göre,  5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 3. maddesi, 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 62. maddesi, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48. maddesi ve 4857 sayılı İş Kanununun 3. maddesi hükümleri uyarınca ve 5510 sayılı Kanunun 8, 9 ve 11 inci maddelerine göre yapılması gereken bildirimleri yerine getirmeyenler hakkında 5510 sayılı Kanunun 102. maddesine göre,  Kurum tarafından idari para cezası uygulanacaktır.

            IV- SİGORTALILIĞI SONA EREN İŞÇİNİN 10 GÜN İÇİNDE KURUMA

                 BİLDİRİLMEMESİ FİİLİNE İDARİ PARA CEZASI GETİRİLMİŞTİR.

          5510 sayılı Kanunun 4/a maddesinde sigortalı olarak sayılanların (Eski SSK’lılar) hizmet akdinin sona erdiği tarihte sigortalılıkları sona erecektir. İşten ayrılış tarihi, işverenler tarafından, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği (SSİY) Ek-5’te bulunan sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile 10 gün içinde internet ortamında Kuruma bildirilecektir.  ( SSİY: 14. Md.)

            Bu yeni düzenlemeyle getirilmiş olan bazı kolaylıklar yanında yapılan önemli yeni bir değişiklik ise şudur:

İşçilerin hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren 10 gün içinde Kuruma bildirilmemesi halinde daha önce olmayan idari para cezasının 01.08.2009 tarihinden itibaren  uygulanacak olmasıdır. 

             5838 sayılı Kanunun 4. maddesiyle, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 102. maddesinin birinci fıkrasına eklenen (J) bendi ile Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olanların hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren işverenleri tarafından, 10 gün içinde,  işten ayrılma bildirgesi ile internet ortamında Kuruma göndermeyenler hakkında, her bir sigortalı  için asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

         V- SONUÇ :

            Netice olarak, Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak bildirimlerin,  diğer ilgili kurumlara yapılması gereken bildirimlerin yerine geçecek ve yeterli sayılacak olması, yerinde ve isabetli olan bir değişiklik olmuştur. Geç kalınmış bu yeni düzenleme ile hem gereksiz olan iş yükü azalacak ve hem de zaman tasarrufu sağlanacaktır.

 Ayrıca bu yeni düzenleme, sigortalıların giriş- çıkışlarının bir tek merkezden takip edilebilmesi, aktif çalışan sigortalıların gerçek sayılarının tespitinde,  Sendikaların işyeri ve işkolu toplu iş sözleşmesi yetki tespiti  ihtilaflarında, Tarım ve Ormancılık, Avcılık ve Balıkçılık İşkolu hariç, diğer 27 işkolunda,   Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ve taraf sendikalara oldukça çok önemli kolaylık, suratlılık ve yarar sağlayacaktır. 06.08.2009 

    Ahmet Ağar

              Sosyal Güvenlik Müşaviri

Büklüm Sok. No: 9/4 Kavaklıdere- ANKARA

Tel: 0312- 4199369-4199374   Fax : 0312- 4199371

 E-Mail: agarahmet@turmob.org.tr

 Web Sitemin adresi :   www.ahmetagar.com